 |
|
Cor Swanenberg, Brabants artiest Foto M.Bolsius
WELKOM
De Berlicumse schrijver-verteller-zanger Cor Swanenberg was leraar Engels en Duits. Hij publiceerde daarnaast een groot aantal boeken, die meestal over Brabant gaan en waarvan ongeveer de helft in dialect is geschreven. Hij vertelt en zingt in zijn dialect. Toen hij 25 jaar met zijn Meierijs op de planken stond, verscheen de cd Dik vur mekare. Met zijn oudste zoon Jos verzorgde Cor het grote Meierijse woordenboek Eige grèij en de bundel Oost-Brabants. Later leidde die samenwerking tussen vader en zoon tot de publicatie van Op goei gevuul, de vormleer van het Meierijs en tot het Brabantse spreekwoordenboek Bij wijze van spreuken. Cor stelt sind 1989 de Brabantse Spreukenkalender samen. Zijn meest recente en bekende boeken zijn Mi de muziek mee (met cd!), De Kroniek van Aaderode, Met de kont in de boter en Nou houdoe dan. Swanenberg was medewerker van het programma Op z’n Brabants op Omroep Brabant en is redactiesecretaris van het tijdschrift Brabants. Cor werd benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau vanwege zijn verdiensten op gebied van de Brabantse cultuur en in 1997 ontving hij de Ad de Laatprijs voor zijn publicaties en activiteiten voor en in het Brabantse dialect. In 2007 kregen Cor en Jos de dialectprijs De Vergulde Klomp. Swanenberg was winnaar van het Brabants Dialectenfestival 2006, categorie gedichten. Hij kreeg de dialectpenning verbonden aan de schrijfwedstrijd die tweejaarlijks in Lieshout gehouden wordt voor zijn gedicht Verlorre bruurke. Swanenbergs jongste cd heet ‘Gesneeje koek’, een mengeling van Brabantse humor in conference en liedjes. Veel succes heeft hij de laatste jaren met zijn wekelijkse dialectcolumns die hij schrijft onder de schuilnaam Klaas van Bètte. Ondertussen zijn daarvan zeven bundels verschenen.
Cor Swanenberg is getrouwd met kunstenares Nelleke de Laat. Zij
hebben twee zoons: Met de Dungense accordeonist Henk Verhagen (o.m. leider van de volksdansgroep Brabants Bont) trekt Swanenberg door het land met een programma dat Humor op z’n Brabants heet. Het is een vertolking in het Oost-Brabants van eigen liedjes en conference. Met Henk Verhagen en Annelieke Merx maakte Swanenberg o.a. de dialect cd Onderweges nor Kèrs’mis.
In 2016 kreeg Swanenberg de Brabant Bokaal uitgereikt door de Commissaris van de Koning in Noord-Brabant. De onderscheiding werd door het Prins Bernhard Cultuurfonds toegekend voor Swanenbergs grote bijdrage aan het behoud en de versterking van de Brabantse taal- en muziekcultuur. 'Als liedjesmaker, verteller, redacteur, radioman, schrijver en zanger heeft hij zijn kwaliteiten en energie in dienst gesteld van de Brabantse cultuur.'
In 2020 kreeg Swanenberg de Zachte G-prijs van Brabants Erfgoed voor zijn oeuvre.
Boeken
1977 Vrimd. 1978 Van hemels licht en hellevuur. 1979 Krèk wèk wó. 1981 Van oorlog, overvloed en onvrede. 1982 Boerrejonges krintemik. 1982 Dur de bank hene. 1982 Laacht ’s lekker. 1983 Het land van de leeuwerik. 1984 Het teken van de grutto. 1984 En we laache vort… 1986 Wiej wè bewaort… 1987 De Brabantse koffietafel.(Met Nelleke de Laat) 1987 Diej he’ wè… 1988 Zin ‘t wefke… 1988 Van Hemels Licht Herzien. 1989 Beroepen op z’n Brabants. 1990 Een boeketje Shakespeare.(Met Nelleke de Laat) 1990 De Spiegel van Dree de Kapper. 1990 Jikkes merante! 1991 En ze waar al 80 jaor maagd… 1991 Goeien aard. 1991 Wèsse dinne, wèsse doen. 1991 Heddet al geheurd? 1991 De blankboom. 1992 Brabant is another cup of coffee.(Met André Riether) 1992 Dree Drie. 1992 Daor stòdde me’ oew zweetvoewte. 1993 Brabo de
Lampesnuter. 1993 Z’is wèl ’n zonde wèrd… 1993 We blijven lachen. 1994 Vlinders bij de vlam. 1994 Zin ’t wefke en ze waar al 80 jaor maagd. (Samengevoegde heruitgave) 1995 ’t Brabants ketierke. 1996 Brabantse Blomme. 1996 Eige grèij. (Met Jos Swanenberg) 1997 Zo de dingen gingen. 1997 Brabantse Kèrst. 1998 Brabantse Beestjes (Met Jos Swanenberg) 1998 Oei oei. 1999 Vlinders bij de Vlam(herziene uitgave) 1998 Shakespeare in vier. (Met Nelleke de Laat) 2000 Vergee:te grèij. (Met Jos Swanenberg) 2000 De Brabantse Koffietafel (Met Nelleke de Laat. Uitgebreide, herziene uitgave.) 2001 Lachen over de dood. 2002 Het beste van Klaas van Bètte. 2002 Oost-Brabants (Met Jos Swanenberg) 2002 Lachen om het leven. 2003 De beeter helft van Klaas van Bètte. 2003 Oost-Brabantse Streekwoorden. 2003 Wiej wè bewaort diej he’ wè. (Samengevoegde herziene uitgave) 2003 Waarom Hertog Jan moet blijven varen.(met cd) 2003 Beog Neere Burkina. Een reis door Burkina Faso. (Met Henk Janssen) 2004 West-Brabantse Streekwoorden. (Met Michel de Koning) 2005 Tien èn Ant, Klaas èn Bèt èn aander schón volk. 2005 Tussen vroeger en vandaag… 2005 Dividivi en stamppot. Taalkundige beschouwingen. 2005 Jikkes Merante! Sprokkelen in Brabantse Spreuken. (Herziene heruitgave) 2006 Mi de muziek mee. Bloemlezing dertig jaar dialectdichtwerk (met cd). 2006 Daor hedde hum wer. 2006 Brabants kèrstbuukske. 2007 Op goei gevuul. (Met Jos Swanenberg) 2008 Bij wijze van Spreuken. (Met Jos Swanenberg) 2009 Nou houdoe dan. 2009 't Hoef hier nie gèkker te worre (deel 5 in de reeks van Klaas van Bètte) 2010 Daor stòdde mi oew zweetvoewte.
(Heruitgave) Deel 1 Van hemels Licht en Hellevuur (Herziene heruitgave) Deel 2 Van Oorlog, Overvloed en Onvrede. Deel 3 Het Land van de Leeuwerik. 2011 't Leste van Klaas van Bètte. 2013 De Kroniek van Aaderode. 2015 Met de kont in de boter. 2018 's-Hertogenbosch en A.F.Th. van der
Heijden. Een literaire wandeling door zijn moederstad. 2020 Brabantse humor in verhalen, gedichten en
liedjes in de streektaal. Vele boeken zijn verkrijgbaar bij Uitgeverij v.d. Berg Almere en in te zien op de
site Cubra. Deze bibliotheekpagina is te vinden via:
Werken verschenen onder (mede-) redactie van Cor Swanenberg:
1987 Hedde gij, zedde gij. Edde gij, zijde gij. Een bonte staalkaart van Brabantse dialecten. 1987 Verhalen uit de Meierij. 1987 ‘...en het beste van Hasse’. Brabantse dialectverhalen van Has van Rukven. 1989 De kalenders van Kriest van Kee van Kaote. Dialectkroniek van Ivo van Dinther. 1993 Bosch woordenboek. 1993 Onder ons gezegd.., in Brabant. 1994 Herinneringen aan mijn moedertaal. Taalkundige beschouwingen door Cornelis Verhoeven.(Heruitgave) 1995 Met tekst op weg. Een literaire wandel- en fietsroute door Berlicum en Middelrode. 1995 Klink klaor klank. Gedichten van Thieu Sijbers. 1996 Van ons. 1996 Brabant op z'n Breedst 1997 Sara loech. 1996 Vijf plus een. 1997 Zanger van ’t Zuiden. Gedenkboek Ad de Laat. 2000 Ouder en wijzer. 2001 Hart voor de Sint-Jan. 2002 Bosch woordenboek II 2004 Fantastisch! 2006 D’r zit meziek in. Brabantse dialectschrijvers over muziek. 2007 Goed gek. Brabantse dialectschrijvers over de Lof der Zotheid. 2008 D’n duvel is oud. Brabants dialectschrijvers over ouder worden en de derde fase. 2009 Brabants gebekt. 2009 Het Bosch woordenboek. (Met Lex Reelick, Erwin Verzandvoort en Michel Wouters) 2010 Jonge jonge. (Met Michel de Koning) 2011 Alzeleeve. Brabants. (Met
Michel de Koning) 2013 Brabants Bloesem. (Met Frans
Hoppenbrouwers, Michel de Koning, Ed Schilders en Jos Swanenberg)
2017 Verbooie vruchte.
(Met Jan Luysterburg)
2020
De kont teege de krib (met Jan Luysterburg)
Redactie en samenstelling:
Swanenberg is de samensteller van de Brabantse Spreukenkalender sinds 1989.
Swanenberg is redactiesecretaris van het Tijdschrift Brabants.
Medewerking aan:
1980 Noordbrabants Schrijversboek 1980.
1988 Een Tien voor Robben. 1991 Dat gaat naar Den Bosch toe ('s-Hertogenboek
7) 1993 Open doekske. Een boekske open over
Brabants dialecttoneel 1993 Van de A tot de Aa. (Het dialectenboek 2.) 1996 Ach lieve tijd. 800 jaar de Meierij, de Meierijenaars en hun taal.(deel 16).
1999 Honderd jaar stadstaal (redactie Joep Kruijssen en Nicolien van der Sijs)
2000 50 jaar kerk Allerheiligst Sacrament Middelrode
2001 Bestianium. Kleyne rymen oover dieren.
2003 D'r waar 's. Sprookjes uit d'n Efteling in
't Brabants. 2006 het is altijd vandaag (van Willem Iven)
2006 het is altijd vandaag 2 (van Willem Iven)
2007 het is altijd vandaag 3 (van Willem Iven)
2008 Goei volk. De Nulandse hei en haar bewoners van 1800 tot nu.
2010 Landschrift van Geert Nijland.
2012 Streek &Taol West-Brabant van Giel van Gastel
2013 Schrijvers op streek ( Red. Jan Sleumer)
2016 Gurt Swanenberg Consuming instinct
2019 Dichter op het zand. Poëzie rond zandpaden in Brabant. (Samengesteld door Pien Storm van Leeuwen)
2020 Humoristisch Brabantse natuurfilm van Mark Kapteijns (tekst en voice-over)
Swanenberg is als columnist werkzaam voor het weekblad De Brug .
Tientallen jaren was hij vaste
medewerker van Omroep Brabant.
Hij was de man achter Dree de Kapper en 't Brabants
ketierke en later was hij mederedacteur van 't Brabants uurke
en Op z'n Brabants voor de rubriek Bij wijze van spreken.
In september 1986 maakte Cor Swanenberg zijn
eerste vocale bijdrage aan het Brabants uur van Sjef van Schalen
voor de Berlicumse lokale omroep. Het was tevens het eerste
officiële programma van de nieuwe zender. Dit format loopt nog
altijd met succes door op Lokaal 7, zoals de plaatselijke omroep van
Sint Michielsgestel ondertussen heet. Cor Swanenberg draagt dus van
meet af aan zijn ‘Brabants ketierke’ bij aan dit populaire
programma; hij leest of vertelt steeds een verhaal uit zijn reeks
Klaas van Bètte en plaatst zijn bijdrage tussen twee liedjes in
Brabants dialect. Cor kan nog even voort maar eind 2018 vierde hij
al wel zijn twintigjarig jubileum als columnist voor het blad De Brug. Toen
had hij ruim duizend stukjes in dialect geschreven!
(Het laatste jaar samen met Bèt van Klaasse…) Geluidsdragers
Voor een sample,
zie einde van de site.
Cor Swanenberg maakte twee eigen lp’s: De platte plaot van Nilluzze en Nèllekes en Boerrejonges Krintemik. Hij werkte mee aan Volk van goeie wil, de kerst lp van Ad de Laat, aan twee lp’s De Meierij Plat en aan ‘de populair concert lp’ Een Brabants-bonte kathedraal.
Met Jan Steenbergen,Wout van Venrooij, Lya de Haas, Nelleke de Laat en Linnegoewd maakte hij de cd’s De moeite wèrd en Meer dan de moeite wèrd.
Swanenberg werkte mee aan de cd’s Kerstmis in Brabant en Hurt ’s efkes hier.
Swanenberg was de bedenker en redacteur van de verzamel-cd ’n Toerke Brabants.
Dik vur mekare, jubileum-cd van Cor Swanenberg (25 jaar op de planken!) verscheen in eigen beheer in 2000 met de beste conferences en liedjes van zijn loopbaan tot dan toe. M.m.v. D’n Broelie, Linnegoewd, Lya de Haas, Hennie Korsten, Annelieke Merx, Marie-Christien, Van ons End en Jo van Heeswijk
Met Jan Steenbergen, Annelieke Merx, Wout van Venrooij, Linnegoewd en Jo van Heeswijk maakte Cor de cd Klaoren blom en dikke mik.
In opdracht van Boekhandel Adr. Heinen maakte Swanenberg met Jo van Heeswijk de liedjes cd D’n Bosch is zó schón.
Swanenberg droeg in belangrijke mate bij aan de cd Ode aan Ad de Laat. Zanger van ’t Zuiden.
Hij verzorgde bijdragen aan de cd Ons Rosmalen 1996, de Rosmalense kerst cd een Bevroren Moment, een Flonkering van de Tijd en aan de cd Brabantse volksverhalen en sonnetten.
De cd’s in de reeks Brabants op z’n Best onder mede-redactie van Cor Swanenberg zijn:
Deel 1 Dik de moeite wèrd. Liedjes van Jan Steenbergen, Lya de Haas, Wout van Venrooij, Linnegoewd en Cor Swanenberg.
Deel 2 Dik vur mekare, heruitgave van de jubileum-cd van Cor Swanenberg (25 jaar op de planken!) De beste conferences en liedjes van zijn loopbaan tot dan toe.
Deel 3 Botter tot d’n bòjem toew. De beste Brabantse liedjes van Cor Swanenberg en Jo van Heeswijk, m.m.v. Hennie Korsten en Roel Jongenelen.
Deel 4 Goeien ammezuur. Breed Brabantse verzamel-cd met 18 dialectliedjes van o.a. Marja van Trier, Annelieke Merx, de Sjawi’s, Peter Aarts, Teuntjes Deuntjes, Schik en De Die en Ik.
Deel 5 Vur alle mense. Brabantse dubbel-cd met kerstliedjes van o.m. Teuntjes Deuntjes, Marie-Christien Verstraten, Martin de Barbanson, Annelieke Merx, en een cd met schitterende kerstverhalen en gedichten van o.m. Nol van Roessel, Thieu Sijbers, Jan Naaijkens en Ivo van Dinther.
Deel 6 Goeie kost. Breed Brabantse dubbel-cd. Liedjes, verhalen en gedichten uit alle hoeken van Brabant.
Deel 7 Over de onderdeur. Gevarieerde Oost-Brabantse dubbel-cd met vooral werk van Lya de Haas, Cor Swanenberg, Linnegoewd, Jan Steenbergen en Wout van Venrooij.
Deel 8 Geluk. Liedjes-album van Lambert van Hintum m.m.v. Ad Verhagen.
Deel 9 Op ’t geluk van alledag. Liedjes-cd van de Sjawi’s m.m.v. het Wiener Trio. Deel 10 Van goeie wil. Breed Brabantse kerst-dubbel-cd. Dezelfde succesformule als deel 5.
Deel 11 Gesneeje koek. Feest-cd, Cor Swanenberg 60 jaor laif, zijn recente conferences en liedjes. M.m.v. Annelieke Merx, D’n Broelie, Jo van Heeswijk, Van ons End en Linnegoewd.
Deel 12 Leeveslust. Brabants liedjes-album van Annelieke Merx.
Deel 13 Vur Jan en alleman. Breed Brabants liedjes-album met o.m. Hetty Verkuijlen, Brabants volk, Annelieke Merx, De Platte Ribben, Hans Jilesen, enz. Deel 14 Onderweges nor Kèrs’mis, Brabantse kerst-cd van Annelieke Merx en Cor Swanenberg m.m.v. Henk Verhagen en Roel Jongenelen.
Deel 15 Gèire gezonge. Gevarieerde Brabantse cd met 19 liedjes uit alle windstreken. Met o.a. Arie van Rozendaal, Annelieke Merx, Bagatelle, De Platte Ribben, Roel Jongenelen, Toon de Migra, Cor Swanenberg, Teuntjes Deuntjes, enz.
(De serie Brabants op z’n Best is uitgegeven door Visco Rosmalen.)
In 2005 stond Cor Swanenberg mede aan de basis van de eerste gevarieerde dialect dvd In Brabant geborre, waarop Lya de Haas en Hennie Korsten, Annelieke Merx, Marie-Christien, d’n Broelie, Noud Bongers, de Revuo’s, Henk Habraken, Dè velt op, Verhoeven en De Bijl, de Sjawi’s, ’t Kumt vaneiges, ’t Reuzels Muziekske, Wiljo van Nuland, Cor Swanenberg en Henk Verhagen te zien en te horen zijn.
In 2006 maakte Cor Swanenberg voor de Schrievers serie de cd Brabants dichtwèrk en vertelgrèij. (Uitg. Noordbrabants Genootschap)
In 2008 bracht Cor Swanenberg zijn eigen promo liedjes cd Lest best uit.
In 2012 produceerde Swanenberg de cd Wè hen wij 't goewd met medewerking van Henk Verhagen, Annelieke Merx en Jo van Heeswijk.
Hij stelde 33 cd's en daarna twintig keer de
luisterbox samen voor Tijdschrift
Brabants.
Voor het goede doel.
Voor Sonnius stelde Swanenberg enkele Brabantse cd’s samen: We komme te same, Maria in Brabant, deel 1 en 2 en Trouw aan Traditie.
Voor de Stichting Sahelp presenteerde Cor
vijftien jaar lang het Brabantse Lach- en Liedfestival in theater De
Lievekamp in Oss. Voor de Stichting Brabants verzorgde hij Brabantse verhalenmiddagen in theater De Lievekamp in Oss en cultureel centrum De Pas in Heesch samen met Henk Janssen en Riny Boeijen.
|
Haauwt dè wiel ònt dreije.